Μήδεια. Η μυθική παιδοκτόνος γυναίκα της οποίας το όνομα είναι συνυφασμένο με την χειρότερη κακοκαιρία που έπληξε την Αττική την τελευταία 40ετία. Οξύμωρο αν σκεφτεί κανείς ότι η παράδοση αναφέρεται στην γυναίκα αυτή και τα παιδιά της ως παρουσίες αλληλένδετες ενώ συγχρόνως η Μήδεια εμφανίζεται ως θεότητα της γονιμότητας και μητρότητας. Παρουσιάζει δηλαδή ένα πλουραλισμό προσωπείων το οποίο, ερχόμενοι στα καθ’ ημάς, μας έρχεται αντιμέτωπο με τα δεινά που άφησε πίσω η κακοκαιρία.
Ο αποσυμβολισμός των μύθων….
Πίσω στο 2017 ώσπου σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο, η «Αριάδνη», η πρώτη βαφτισμένη κακοκαιρία, έχει περισσότερα δικαιώματα στον τίτλο: επηρέασε το σύνολο της χώρας και όχι μια σχετικά μικρή περιοχή. Βέβαια αν πιστέψουμε την ΕΜΥ, θα δώσουμε τα αντιπαθητικά πρωτεία στη «Μήδεια», την καταδικάζει άλλωστε και το όνομά της. Καλά όλα αυτά. Ποιoύς όμως αποσυμβολισμούς αντιπροσωπεύει η μυθολογική παράδοση που φέρουν τα ονόματα αυτά. Και εν τοιαύτη περιπτώσει τι δηλοί ο μύθος; Η πραγματικότητα, όπως θέλουμε να πιστεύουμε, την μελετάμε με δεκάδες επιστημονικούς τρόπους, την αναλύουμε εξονυχιστικά και πλέον μπορούμε να την προβλέπουμε με μεγάλη ασφάλεια, ώστε να παίρνουμε τα μέτρα μας (λόγος είναι και λέγεται). Εντούτοις ακόμα και αυτή η πραγματικότητα λοιπόν έχει πολλές εκδοχές, πολλές παραλλαγές. Ανάμεσα τους, φυσικά, οι μύθοι της Αριάδνης και της Μήδειας. Τρία τα προφανή κοινά γνωρίσματα συνδέουν τις δύο γυναίκες: Κλέφτηκαν ενθουσιωδώς, ο έρωτάς τους τις οδήγησε να στραφούν εναντίον της ίδιας της οικογένειάς τους, τέλος, προδόθηκαν από τα ερωτικά τους ινδάλματα και μετουσιώθηκαν σε θεότητες, κατεβαίνοντας στα Ηλύσια πεδία. Συνηθισμένα πράγματα στην σφαίρα της κοινωνικής ζωής των θνητών και μη.
Στην αρχαία ελληνική παράδοση το κουβάρι των παραλλαγών το ξετύλιγαν οι μεγάλοι ποιητές, επικοί και τραγικοί και σε δεύτερη μοίρα οι λυρικοί. Διάλεγαν μία από τις αφηγήσεις, όποια ταίριαζε στις θεολογικές τους αντιλήψεις ή στον δραματουργικό σχεδιασμό τους, αλλά κι αυτή δεν την άφηναν άθικτη: την ανασκεύαζαν, τη «διόρθωναν», την εμπλούτιζαν. Κατά αυτόν τον τρόπο διαθέτουμε μια πληθώρα συνθέσεων-ανακατασκευών του μύθου της Μήδειας με την Ευριπίδειο μορφή να θεωρείται πρωτότυπη. Σε μια από αυτές η Μήδεια είναι η ηρωίδα που «μήδεται» δηλαδή προνοεί, νοιάζεται, γνωρίζει τις τελετές των μυστών και μεταφέρει την γνώση της στην Ελλάδα. Το όνομα Μήδεια προέρχεται από το ρήμα μέδομαι, το οποίο σημαίνει προνοώ, μελετώ, μηχανεύομαι και εν τέλει κυβερνώ- άρχω.
Τα διαφορετικά προσωπεία της ευθύνης…
Χρειαζόμασταν σχέδιο, λοιπόν, μελέτη, προετοιμασία για την επερχόμενη επέλαση του χιονιά. Δεν υπήρξε προειδοποίηση για την κακοκαιρία; Ποιος έπρεπε να σημάνει συναγερμό; Να κινητοποιήσει τους αρμοδίους; Δόθηκαν οδηγίες για ετοιμότητα, για μηχανήματα σταθμευμένα σε καίρια σημεία, ώστε να μπορούν να επέμβουν άμεσα και να μην υπάρχει κίνδυνος να εγκλωβιστούν σε απομακρυσμένα σημεία; Το δέντρο έπεσε, το κλαδί πρέπει να κοπεί. Ποιος έχει την ευθύνη να εξασφαλίσει πρόσβαση μέχρι εκεί; Σε ποιον ανήκει ο δρόμος; Είναι στην ευθύνη του δήμου; Της Περιφέρειας; Κάποιου υπουργείου; Μήπως είναι δασικός; Τόσα πολλά ερωτήματα και τόσες πολλές απαντήσεις που επιτρέπουν τόσο ευρεία διάχυση ευθυνών, ώστε, στο τέλος, κανείς δεν έχει ευθύνη. Μια ιδιότυπη «κολοκυθιά» μεταξύ υπηρεσιών, φορέων και, κατ’ όνομα, αρμοδίων, που εξαιρετικά αποτελεσματικά εξασφαλίζει ότι κανείς δεν θα έχει επιπτώσεις στο τέλος. Οπωσδήποτε οι απαντήσεις την ώρα της κρίσης τόσο προβλέψιμες πια: χρειάζονται προσλήψεις, χρηματοδότηση, περισσότερος εξοπλισμός, μια επιτροπή που θα μας πει τι δεν γίνεται σωστά και ένας νέος νόμος που θα διορθώσει τα στραβά, τώρα που τα είδαμε.
Η ασυνεννοησία δημιουργεί χάος
Αφενός αντικειμενικά η «Μήδεια» ήταν η χειρότερη κακοκαιρία που έπληξε την Αττική την τελευταία 40ετία, και ναι η κρατική μηχανή δεν διαθέτει τo Know How αντιμετώπισης και διαχείρισης τέτοιων κολοσσιαίων κρίσεων κτλ. Τα έχουμε ξανακούσει αυτά, και ποσώς μας αφορούν. Παράλληλα μην ξεχνάμε όμως λεπτομερείς και σαφείς ανακοινώσεις για την ένταση του φαινομένου, είχαν πραγματοποιηθεί από τη Μετεωρολογική Υπηρεσία ημέρες πριν. Παρά ταύτα, ανεπαρκή όπως αποδείχθηκε ήταν τα όποια προληπτικά μέτρα είχαν ληφθεί (αν είχαν ληφθεί) από την τοπική αυτοδιοίκηση α ́ και β ́ βαθμού. Κατά τη διάρκεια της μεγάλης χιονόπτωσης δεν υπήρξε ορθός συντονισμός, με αποτέλεσμα τα συνεργεία να αντιμάχονται για το ποιος έχει ποιος έχει την αρμοδιότητα να μαζέψει τα κλαδιά και τα δέντρα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την ίδια ώρα που «όλοι έκαναν το καθήκον τους» και εκατοντάδες συνεργεία δούλευαν ασταμάτητα, τουλάχιστον κατά δήλωση των αρμοδίων, χιλιάδες πολίτες παρέμειναν για περισσότερο από δύο 24ωρα χωρίς ηλεκτρικό και νερό. Έπραξε άραγε η πολιτεία απέναντι στη «Μήδεια» ό,τι της αντιστοιχούσε; Οι συναναρμοδίως εμπλεκόμενοι υπουργοί (ο κ. Χρυσοχοΐδης, ο κ. Χαρδαλιάς, ο κ. Βορίδης), ο κ. Πατούλης (περιφερειάρχης Αττικής και πασών των Ρωσιών, όπως δείχνει ότι νιώθει), δήμαρχοι, διευθύνοντες σύμβουλοι υπηρεσιών εμφανίστηκαν άκρως ικανοποιημένοι από τον εαυτό τους. Τελικά ποια αφήγηση θα επιβληθεί σήμερα για την «Αριάδνη» και τη «Μήδεια»; Όχι πάντως εκείνη που προτιμά η κυβέρνηση. Μπορείς να παραλλάξεις όσο θες την ανάγνωση της πραγματικότητας, την ίδια όμως, έτσι όπως την έζησαν τόσοι άνθρωποι, δεν μπορείς να την αλλάξεις. Γι αυτό και έχουμε να κάνουμε με μια «μηδειάζουσα» περίπτωση.
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
- Παπαντωνίου, Σ, 2021. Πρώτοι κάναμε… λάθος. Η καθημερινή [online]
- Mπουκαλάς, Π, 2021. « Το ανθρωπίνως δυνατό». Η καθημερινή [online]
- Mπουκαλάς, Π, 2021. Η Αριάδνη και η Μήδεια. Η καθημερινή [online]
- Γεωργιοπούλου, Τ, 2021. Η ασυνεννοησία έφερε το χάος. Η καθημερινή [έντυπη έκδοση] σελ.4
- Θεοδωρόπουλος,Τ, 2021. Χιόνι πολύ, κράτος βαθύ. Η καθημερινή [online]
- Ferdie, A, 2010.Eλληνικές λέξεις και φράσεις που κατέκτησαν τον Κόσμο. Αθήνα: Σαββάλας
